Onderzoek: gewelds- of levensdelicten door personen met onbegrepen gedrag

Wat laat het onderzoek zien?

Het onderzoek richtte zich op gewelds- en levensdelicten gepleegd door personen met onbegrepen gedrag. Uit analyse van meerdere evaluatierapporten kwamen vier terugkerende risicofactoren naar voren:

1. Zorgmijding – Hulp wordt bewust of onbewust vermeden.

2. Onvoldoende samenwerking tussen zorg, hulpverlening en justitie - Door bijvoorbeeld gebrek aan afstemming of onvoldoende kennis van elkaars diensten en expertise

3. Onvolledige informatieoverdracht – Cruciale gegevens ontbreken in dossiers door onder andere informatiefragmentatie of worden niet gedeeld.

4. Ontoereikende zorgcapaciteit – Zoals tekort aan bedden, zorgverleners, hoge werkdruk en wachtlijsten

Hoewel deze factoren al vaker zijn benoemd, blijft de daadwerkelijke implementatie van oplossingen achter. Daarmee rijst de vraag: hoe zorgen we dat deze inzichten wél tot structurele verandering leiden?

Zes aanbevelingen om risico’s te verkleinen

Het onderzoek bevat zes concrete aanbevelingen die helpen bij het voorkomen van geweldsincidenten:

1. Wijs één onafhankelijke regievoerder aan per casus – Maak een persoon of organisatie verantwoordelijk voor de coördinatie en het overzicht over een casus, zodat er continuïteit en duidelijkheid is in de aanpak.

2. Zorg voor een wettelijk kader voor veilige gegevensdeling (WAMS) – Stel een passend wettelijk kader in om de veilige uitwisseling van informatie tussen zorg- en hulpverleningsinstanties mogelijk te maken.

3. Vergroot de kennis van professionals over beroepsgeheim, AVG en gegevensdeling – Investeer in het opleiden van zorgprofessionals over wanneer zij informatie mogen delen, zodat zij zich bewust zijn van de regels en mogelijkheden.

4. Beperk zorgmijding door tijdelijke wettelijke maatregelen – Zet tijdelijke maatregelen in via de Wvggz of versterk bemoeizorg door gemeenten, zodat zorgmijding effectief kan worden aangepakt.

5. Versterk kennis over elkaars werkzaamheden en bevoegdheden – Zorg ervoor dat professionals goed geïnformeerd zijn over de rollen, bevoegdheden en werkwijzen van andere partners in de zorg- en hulpverlening.

6. Zorg voor een integrale, multidisciplinaire aanpak bij multiproblematiek – Zet een gezamenlijke aanpak op waarbij verschillende disciplines samenwerken om complexe problematiek effectief aan te pakken.

Tijd voor structurele actie

Ondanks dat de aanbevelingen niet nieuw zijn, benadrukken ze wél de noodzaak voor structurele verbeteringen in het zorg- en veiligheidsdomein. De zes belangrijkste aanbevelingen – van het aanstellen van een onafhankelijke regisseur tot het investeren in kennis bij professionals – blijven essentieel voor het verbeteren van de zorg en het voorkomen van incidenten. Maar het roept de vraag op of evaluatierapportages, zoals die in dit onderzoek, nog wel de juiste weg zijn om verandering te realiseren. Misschien moeten we juist leren van wat er wél goed gaat? Het is tijd om de aanbevelingen uit de rapportages niet alleen op papier te zetten, maar ook concreet te vertalen naar acties die de systemische problemen aanpakken.

Samen aan de slag?

Wist je dat onze regioadviseurs je kunnen helpen met het samenbrengen van partners op dit thema in jouw regio? Wij verbinden partijen aan elkaar, helpen je bij het organiseren van samenwerkingen rondom complexe casuïstiek of beantwoorden je vragen over privacy en gegevensdeling. Neem contact op met jouw regioadviseur voor meer informatie.

Benieuwd naar het complete onderzoek? Deze lees je hier.