
10 september 2025
Beleid dat werkt, begint in de praktijk: hoe zorg je voor een passende inloopvoorziening?
In de reeks ‘Beleid dat werkt, begint in de praktijk’ lichten we een aantal inspirerende praktijkvoorbeelden toe. Deze voorbeelden komen van de eerste leergang van de opleiding ‘Van praktijk naar beleid’ en laten zien hoe je de kloof tussen praktijk en beleid overbrugt. Hoe krijg je scherp wat er écht speelt in de praktijk? Wie betrek je daarbij en hoe voer je een open en verdiepend gesprek? En hoe werk je vervolgens samen aan oplossingen die breed gedragen worden? In de opleiding leer je hoe je ervaringen van inwoners, ervaringsdeskundigen en professionals ophaalt, verbindt met bestaande kennis en vertaalt naar beleid dat echt aansluit bij de leefwereld van inwoners. Zo ontwikkel je het vakmanschap om het verschil te maken voor inwoners.
De kracht van een kopje koffie
Een mooi voorbeeld hiervan is de praktijkcase van Irene, deelnemer uit de eerste leergang ‘Van praktijk naar beleid’. Zij ging aan de slag om een inloopvoorziening* te realiseren. De vraag om een inloopvoorziening kwam voort uit de grote dak- en thuislozen problematiek in de regio. Irene werkte vanuit de vraag: ‘Hoe richt je een inloopvoorziening in die écht aansluit bij wat mensen nodig hebben?’
Als eerste stap nodigde Irene aanbieders uit die met de doelgroep werken en vertelde dat ze graag inloopvoorzieningen wilde oprichten die aansluiten bij de behoeften van de inwoners. Tijdens het gesprek bleek dat er verschillende organisatorische belangen speelden bij de aanbieders. Dit maakte het uitdagend de focus op de behoeften van de inwoners vast te houden.
Daarom ging Irene naar een lokale plek die zich af en toe openstelt voor dak- en thuislozen. Ze sprak met de mensen die daar kwamen, zonder checklist of interviewprotocol. Zo ontdekte ze dat de behoefte van de inwoners draaide om iets fundamenteels: veiligheid. Simpelweg ergens kunnen zijn, weg van de straat. Een plek waar ze rust kunnen ervaren en worden gezien als persoon in plaats van dakloze. Voorzieningen en activiteiten waren secundair.
Ik zat op een gegeven moment met een buurman te praten en hij zei: ‘Wat leuk dat ik koffie mag komen drinken.’ Vervolgens vertelde hij zijn hele verhaal. En ik dacht: dit kopje koffie doet meer dan een vragenlijst. Hij vertelt alles wat ik wilde weten, zonder dat ik mijn vragen hoef te stellen. Dat gesprek gaf me precies de inzichten die ik zocht over de buurtbewoners bij een inloopvoorziening.
Irene
Irene laat zien hoe waardevol het is vaste formats los te laten, te luisteren naar inwoners en hen te betrekken bij de oplossing. Dat inzicht deed ze op tijdens de opleiding. “Mijn grootste les? Dat is toch wel het belang van de praktijk opzoeken”, vertelt ze. “Ik heb uren besteed aan het opstellen van een interviewlijst, maar uiteindelijk heb ik die volledig omgegooid op basis van de reacties van ervaringsdeskundigen.” Met de input van de doelgroep wordt toegewerkt naar een inloopvoorziening waar inwoners zich veilig, gehoord en welkom zullen voelen om gewoon te mogen zijn.
Ga met inwoners in gesprek, niet enkel met de professionals die met de doelgroep werken. Zij zien lang niet alles. Soms is het beeld van een zorgaanbieder vertroebeld door eigen belangen. Juist die directe gesprekken leveren inzichten op die anders verborgen blijven.
Irene
*Een inloopvoorziening is een daginloop voor dak- en thuisloze mensen.
Ook aan de slag?
Werk je in het sociaal domein en wil je beleid maken dat echt werkt? De opleiding ‘Van praktijk naar beleid’ neemt jou hier stap voor stap in mee. Verspreid over 8 maanden en 8 opleidingsdagen werk je aan je eigen praktijkvraagstuk met begeleiding, tools en coaching van ervaringsdeskundigen. Je wordt uitgedaagd je aannames los te laten en met een open blik de praktijk in te stappen. “Wat echt is blijven hangen, is hoe zeer de praktijk verrast. Ik dacht dat ik goed voorbereid was, maar in elk gesprek gebeurde weer iets onverwachts”, vertelt een deelnemer.
De opleiding is opgebouwd uit vier modules, waarin je ook methoden, concrete voorbeelden en literatuurtips krijgt. De focus ligt op ervaringskennis inzetten om beleid scherper en mensgerichter te maken. Samen met andere deelnemers, docenten en ervaringsdeskundigen onderzoek je wat nodig is om beleid te maken dat ertoe doet.
Ook interessant
Beleid dat werkt, begint in de praktijk: toegang tot zorg voor EU-arbeidsmigranten
In deze reeks lichten we praktijkvoorbeelden toe. Brechtje richtte zich op de toegang tot zorg voor EU-arbeidsmigranten.
Opleiding ‘Van praktijk naar beleid’
Als beleidsmaker (van rijksoverheid, gemeenten, maatschappelijke organisaties etc.) is het de uitdaging om beleid te maken dat goed aansluit bij inwoners in een kwetsbare positie.
Reeks: Regionale bijeenkomsten aanpak dakloosheid
Platform Sociaal Domein, VNG, Aedes, Eerst een Thuis en Valente organiseren gezamenlijk een negental bijeenkomsten in de regio omtrent aanpak dakloosheid.